Inne tematy

Zacznijmy od obiegowych opinii historyków. Możemy do nich zaliczyć zarówno stwierdzenia Lewisa Jacobsa w „The Rise of the American Film” (1939), jak j Jerzego Foeplitza w „Historii sztuki filmowej” (1956); w tomie II tej ostatniej czytamy: „Przyczyn, które złożyły się na utratę przez Griffitha przodującego miejsca, jakie zajmował w filmie amerykańskim, było wiele, ale w ostatecznym rachunku powód klęski był jeden tylko, i to decydujący. Griffith stracił kontakt z publicznością, nie zdając sobie sprawy, że tworzy teraz…

Wracam do tej antologii zawsze, ilekroć wyprowadzają mnie z równowagi poświęcone Griffithowi rozdziały w najbardziej znanych historiach filmu: od Rothy do Sadou- la, od Jacobsa do Toeplitza, od Mitry’ego do Komarowa. Wszyscy ci szacowni badacze sztuki filmowej, chętnie się nawzajem cytujący, przyjęli bowiem pewien schemat klasyfikowania wielkości Griffitha i powielają bez końca tę samą kliszę: Narodziny narodu (1915) i Nietolerancja (1916) to szczyty jego twórczości, następne filmy zaś to kolejne stopnie jego upadku — aż do…

Jak pracował wspomniany już „król napisów”, Ralph Spence, opowiada reżyser Edward Sutherland w związku z pracą nad filmem Riff i Raff na tyłach frontu, (1926), w czasopiśmie „Photoplay”: „Puścił film na małej Movioli i zapytał: , — Co chcesz z tym zrobić? Co miałeś na myśli? Wał lace Beery i Raymond Hatton pierwszy raz w życiu znaleźli się w okopach na linii frontu. Myślę, że trzeba podkreślić niebezpieczeństwo, które im grozi, a które nie przypada im specjalnie do…

„Doktorem od filmów był Ralph Spence — notuje Brown- low. – Przemontowujqc sekwencje i zmieniając teksty napisów, potrafił całkowicie przerobić fabułę — dramat zamienić w wystrzałową komedię. W »Film Daily Year Book« zamieszczał pretensjonalne ogłoszenie: własne zdjęcie na całą stronę z podpisem — »Wszystkie złe, nędzne filmy, gdy czują, że umierają, śpieszą do Ralpha Spence’a«. Ale zmiana napisów w filmie nie była rzeczą tak łatwą, jak by się to mogło wydawać…”. Oto w roku 1924 do…

Wróćmy jednak do epoki „poetów filmowego napisu”. Mary Pickford miała swego nadwornego trubadura, niejakiego Geralda Duffy, który — zdaniem gwiazdy – po- t trafił jak nikt inny nadawać napisom w jej filmach równie filuterny i sentymentalny, co rzeczowy charakter. „Nie tak dawno – pisał Duffy w »Picture Play« (1922) pewien wielki producent twierdził z maniackim uporem, że idealnym filmem byłby taki, w którym nie byłoby ani jednego napisu. Inni z jego zwariowanych kolegów uznali to złudzenie za…

Stąd napisy przed Griffithem możemy określić jako napisy opowiadające – w odróżnieniu od napisów dialogowych, które w swej właściwej postaci pojawią się w okresie następnym. Wreszcie wyróżnijmy jeszcze trzeci, najprostszy i najtrwalszy rodzaj: napis informujący, w rodzaju owych nieśmiertelnych: „Następnego dnia…”, „A gdy zapadła noc…”, „Po latach…” itp. Jeżeli napis typu dialogowego pojawia się już bardzo wcześnie, to ma on z reguły charakter okrzyku, jak wspomniane zakończenie kroniki Pathe z wojny rosyjsko- -japońskiej czy kulminacyjne…

Historycy kina poszukujący praźródeł sztuki filmowej często wskazują nie tylko na pantomimę, cyrk, balet, teatr, ale także na ilustrację książkową, czyli wczesne formy komiksu. I tak radziecki krytyk Michaił Blejman przypomina, że Dickensowski „Klub Pickwicka” zaczął powstawać nie w formie powieści, lecz podpisów do obrazkowego komiksu. A twórcę popularnych niemieckich opowiastek z cyklu „Max und Moritz”, Wilhelma Bu- scha, niektórzy skłonni są uważać przede wszystkim za pisarza, chociaż układał on tylko wierszyki do swoich znakomitych,…

W pierwszych latach kina filmy sq bardzo krótkie i albo nie majq napisów w ogóle (demonstrator w zależności od potrzeby ustnie objaśnia, co widać lub co zobaczymy na ekranie), albo zaopatrzone sq one na wstępie w katalogowy tytuł: Atak na misję w Chinach, Człowiek z kauczukową głową, Łapaj złodziejal, Powrót żołnierza itp. Gdy liczba epizodów rośnie, jak np. w Sprawie Dreyfusa (1899) Meliesa, każdy z nich zyskuje własny podtytuł: Aresztowanie Dreyfusa, Przed sądem wojennym, Degradacja,…