Author: Wojciech Kaszubski

Organizowanym przez Teofila Jarosza, zauważymy, że pokazy te były krańcowo różne: tam same filmy naukowe, po kilka w jednym programie, zniechęcały widzów szkolnych i doprowadziły do przerwania pokazów, tu ani śladu filmu pouczającego czy choćby wychowawczego, który dałby materiał do szkolnych pogadanek. Żywą działalność w rozpowszechnianiu filmów z higieny pod zarządami miejskimi prowadziły: Polskie Towarzystwo Przeciwgruźlicze i Polskie Towarzystwo Eugeniczne. Towarzystwo Przeciwgruźlicze propagowało higienę na terenie całego kraju. W 1929 r. zorganizowało w 62 miejscowościach 459…

Ucichły też ataki na tego rodzaju imprezy, organizowane przez kina oświatowe. Na terenie szkół nie tylko jednak Kinematograf Miejski urządzał pokazy, ale inne miały raczej charakter rozrywki, i to wątpliwej jakości. Np. Esterka z Ogrodowej tak opisywała jeden z nich: Na samym początku Helenka na wakacjach. Helenka jedzie z matką do wuja i płata tam różne figle, np. do wody kolońskiej wlewa atrament, wujostwo chcą się uperfumować i oblewają się czarną wodą kolońską. Odbywa się gonitwa babci,…

Niewątpliwie pokazy te miały wielkie znaczenie w pogłębianiu materiału nauczania na poziomie podstawowym. Nie była to jednak w dalszym ciągu pomoc szkolna, dostosowana do określonej jednostki dydaktycznej, którą nauczyciel mógłby demonstrować na określonej lekcji. Nie notujemy również systematycznych pokazów dla młodzieży szkół średnich i zawodowych. Wprawdzie w 1926-1927 r. miały miejsce cztery seanse specjalnym programie dla tego typu szkół, stąd wniosek, że w perspektywie istniał plan dalszego rozszerzenia akcji; plan, który przypuszczalnie z powodu braku odpowiednich…

Od 1928/1929 r. wprowadził do seansów rozrywkowych piętnasto minutowe filmy z cyklu Nauka i Wiedza. Miały one zapoznawać szerokie rzesze społeczeństwa z naukami przyrodniczymi oraz zdobyczami techniki. Początkowo jeden taki dodatek służył do dwóch zasadniczych programów, a w 1932/1933 r. ze zmianą każdego programu zmieniany był również program z cyklu Nauka i Wiedza. Drugą formą rozpowszechniania filmów oświatowych przez Kinematograf Miejski wśród szerokich rzesz społeczeństwa było organizowanie, począwszy od 1929/1930 r., specjalnych seansów oświatowych dla publiczności,…

Seanse były organizowane na takich przedmieściach, jak Wola, Ochota, Praga, Mokotów i Pelcowizna. Gdy w 1929/1930 r. zróżnicowano seanse według dwóch różnych poziomów dzieci (niższy dla oddziałów III, IV, V; wyższy dla — VI, VII), przez jedną połowę miesiąca program niższy był wyświetlany w centrum, wyższy zaś na peryferiach; przez drugą odwrotnie. Taka organizacja zaoszczędzała czas na przejście dzieci ze szkoły do kina. Pokazy odbywały się w godzinach szkolnych. Każdy seans szkolny, a nieraz nawet każdy…

W organizowaniu rozpowszechniania filmów oświatowych na terenie Warszawy brał żywy udział Zarząd miasta. Otwarty 18 XII 1926 r. Kinematograf Miejski w gmachu b. Teatru Bogusławskiego, zgodnie z uchwałą Magistratu z 21 XI 1926, rozpoczął akcję kulturalno-oświatową w dwu kierunkach: kinematografu oświatowo-szkolnego i rozrywkowego. Kierownictwo seansów oświatowych zostało powierzone jednemu z zastępców inspektora szkolnego. Miał on czuwać nad dostosowaniem treści i poziomu seansów do bieżącego programu, przerabianego przez dziatwę szkół powszechnych. Do zadań kierownika należało układanie…

Środki na ten cel stawały się coraz skąpsze i nie pozwalały na pełne wykorzystanie realizowanych filmów. Od jesieni 1930 r. w celach propagandowych Sekcja Rolnicza Instytutu wprowadziła projekcje bezpłatne dla kierowników akcji oświatowej. Projekcje odbywały się w gmachu Instytutu. Pełen rozwój Instytutu przypada na lata 1929—1931. Rok 1929 — okres wzmożonej produkcji filmów w latach następnych ustąpił miejsca ich rozpowszechnianiu. Skutkiem jednak przerwy dotacji ministerstw (ogólna jej suma wyniosła 357 350 zł, w tym 135 000 zł…

Współcześnie z pracą nad aparatem siwym Prószyński opracowywał programy szkolne oraz sposoby techniczne, umożliwiające wykorzystanie wszystkich istniejących taśm filmowych, bez względu na ich szerokość, za pomocą kopiowania ich na filmy swego wymiaru. Przypuszczalnie Instytutowi należy przypisać wydanie Memoriału w sprawie kinematografu dydaktycznego, w którym szczegółowo został omówiony wynalazek aparatu o szerokości 12 mm, co umożliwiało wprowadzenie filmu do szkoły: „Obecnie wobec powyższego rozwiązania problemu informuje memoriał można przystąpić do wprowadzenia kina na wykłady bez obawy,…